Шуя-Ханда Аюшиевна Базарсадаева Шэтэ можын (мүнөө Үбэр-Байгалай хизаар) Агын тойрогой Хүнхэр нютагта 1944 оной сентябриин 12-то түрэhэн. Бүри хорёод наhатайhаа шүлэгүүдээ хонгёогоор зэдэлүүлжэ, Шуя-Ханда Базарсадаева үргэн уншагшадай анхарал татаhан гээшэ. Уданшьегүй Шэтэдэ үнгэргэгдэдэг залуу уран зохёолшодой «Алтан намар» гэhэн Бүхэсоюзна семинарта Сибириин болон Алас-Дурна зүгэй залуу уран зохёолшодой зүблөөндэ хабаадалсажа, уран бэлигэйнгээ хүгжэхэ хэрэгтэ ехэ түлхисэ абаба. Шүлэгүүдынь «Буряад үнэн», «Агын үнэн» һонинуудта, «Байгал» сэтгүүл болон хамтын согсолборинуудта үе үе болоод лэ толилогдожо, залуу бэлигтэнэй дали жэгүүрынь дэгжээhэн.
Юртэмсын жама ёhоор, хуби заяанай эрьесээр Шуя-Ханда Базарсадаевагай байдал нэгэ жэгдэхэн байгаагүй. Ажабайдалай аадар мүндэртэ сохюулхашье сагууд нэгэтэ бэшэ ушараа. Гэбэшье, тэрэ энээндэ тунхарингүй, урагшаа эрмэлзэн, Һүдэнтын долоон жэлэй hургуули, Буряадай Ербановай нэрэмжэтэ хүдөө ажахын техинкум түгэсхэбэ.
Арбан жэлэй хугасаа соо түрэл нютагтаа малай аргашанаар ажаллаа. Доржи Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй багшанарай институдай хэлэ бэшэгэй факультетдэ hуралсажашье үрдибэ. Гурбан жэлэй хугасаа соо эдир үетэндэ буряад хэлэ зааха аза талаантай байба. Тэрээндэ Бадма-Базар Намсарайн багшын дүй дүршэл, үсэд нэтэрүү ажал ябуулга ехэ нүлөө үзүүлээ гэхэдэ алдуу болохогүй. Энэл хүнэй аша туhаар уран зохёолоо шуналтайгаар үргэлжэлүүлhэн гээд тэмдэглэлтэй. «Уянга», «Yнгэрэн ошоhон жэлнүүд» гэhэн уянгата шүлэгүүдэй номуудые удаа дараалуулан хэблүүлбэ. Хажуугаарнь түрэл нютагтаа кохозой кадрнуудай таhагые даагшын, Һомон Зүблэлэй секретариин харюусалгатай уялганууд мүрэ дээрэнь тээгээтэй hэн ааб даа. Мүн гэр бүлын ажабайдал, үри хүүгэдээ үндылгэхэ хэрэг тэрээниие алгадаагүй. Тиимэhээ эдэ асуудалнуудта харюу үгэхэ гэhэн удхатайгаар уран шүлэгэйнь hабагша татагданхай.
Шуя-Ханда Базарсадаевагай олон шүлэгүүдтэ хүгжэм зохёогдожо, сэдьхэлэй хүбшэргэй дайрама hайхан дуунууд болонхой. «Сэлгеэ hүнил газаа», «Энхэрэл», «Замай дуун», «Улаалзай» болон бусад дуунуудынь олондо мэдээжэ.
Оросой Холбооной Уран зохёолшодой холбооной гэшүүн Шуя-Ханда Аюшиевна 2012 ондо Бүгэдэ Буряадай «Алтаргана» нааданда хабаадалсажа, шүлэг уншалгаар хоёрдохи hуури эзэлээ hэн. 2014 ондо Монгол ороной Дорнод аймагта үнгэрhэн иимэл хэмжээнэй нааданда Шуя-Ханда Базарсадаевагай үгэ дээрэ Баир Дамдинжаповай зохёоhон «Ехэ наадан» гэжэ дуун конкурсын алтан медальда хүртэhэн.
2014 ондо Хүнхэр нютагайхидай дэмжэлгээр Шуя-Ханда Базарсадаевагай «Талын сууряан» гэhэн ном нара хараа. Номойнь хажууда уран шүлэгшэнэй үгэнүүд дээрэ бэшэгдэhэн дуунай диск бүтээгдээ
Юртэмсын жама ёhоор, хуби заяанай эрьесээр Шуя-Ханда Базарсадаевагай байдал нэгэ жэгдэхэн байгаагүй. Ажабайдалай аадар мүндэртэ сохюулхашье сагууд нэгэтэ бэшэ ушараа. Гэбэшье, тэрэ энээндэ тунхарингүй, урагшаа эрмэлзэн, Һүдэнтын долоон жэлэй hургуули, Буряадай Ербановай нэрэмжэтэ хүдөө ажахын техинкум түгэсхэбэ.
Арбан жэлэй хугасаа соо түрэл нютагтаа малай аргашанаар ажаллаа. Доржи Банзаровай нэрэмжэтэ Буряадай гүрэнэй багшанарай институдай хэлэ бэшэгэй факультетдэ hуралсажашье үрдибэ. Гурбан жэлэй хугасаа соо эдир үетэндэ буряад хэлэ зааха аза талаантай байба. Тэрээндэ Бадма-Базар Намсарайн багшын дүй дүршэл, үсэд нэтэрүү ажал ябуулга ехэ нүлөө үзүүлээ гэхэдэ алдуу болохогүй. Энэл хүнэй аша туhаар уран зохёолоо шуналтайгаар үргэлжэлүүлhэн гээд тэмдэглэлтэй. «Уянга», «Yнгэрэн ошоhон жэлнүүд» гэhэн уянгата шүлэгүүдэй номуудые удаа дараалуулан хэблүүлбэ. Хажуугаарнь түрэл нютагтаа кохозой кадрнуудай таhагые даагшын, Һомон Зүблэлэй секретариин харюусалгатай уялганууд мүрэ дээрэнь тээгээтэй hэн ааб даа. Мүн гэр бүлын ажабайдал, үри хүүгэдээ үндылгэхэ хэрэг тэрээниие алгадаагүй. Тиимэhээ эдэ асуудалнуудта харюу үгэхэ гэhэн удхатайгаар уран шүлэгэйнь hабагша татагданхай.
Шуя-Ханда Базарсадаевагай олон шүлэгүүдтэ хүгжэм зохёогдожо, сэдьхэлэй хүбшэргэй дайрама hайхан дуунууд болонхой. «Сэлгеэ hүнил газаа», «Энхэрэл», «Замай дуун», «Улаалзай» болон бусад дуунуудынь олондо мэдээжэ.
Оросой Холбооной Уран зохёолшодой холбооной гэшүүн Шуя-Ханда Аюшиевна 2012 ондо Бүгэдэ Буряадай «Алтаргана» нааданда хабаадалсажа, шүлэг уншалгаар хоёрдохи hуури эзэлээ hэн. 2014 ондо Монгол ороной Дорнод аймагта үнгэрhэн иимэл хэмжээнэй нааданда Шуя-Ханда Базарсадаевагай үгэ дээрэ Баир Дамдинжаповай зохёоhон «Ехэ наадан» гэжэ дуун конкурсын алтан медальда хүртэhэн.
2014 ондо Хүнхэр нютагайхидай дэмжэлгээр Шуя-Ханда Базарсадаевагай «Талын сууряан» гэhэн ном нара хараа. Номойнь хажууда уран шүлэгшэнэй үгэнүүд дээрэ бэшэгдэhэн дуунай диск бүтээгдээ