Санжин Балдан

Балдан Санжиевич Санжин-прозаик, Агын тойрогой Могойтын аймагай Зугаалай нютагта 1911 оной декабриин 11-дэ түрэһэн юм. Буряад Монголой багшанарай техникум дүүргээ(1928-1931). Багшын ажалда республикын һургуулинуудта болон Хяагтын багшанарай тусхай дунда һургуулида ажаллаа. Монголой багшанарай техникумдэ, Монголой комсомолой эдэбхитэдэй курснуудта багшалаа, Арадай эрдэм һуралсалай хүдэлмэрилэгшэдэй мэргэжэл дээшэлүүлгын институдта инструктор-методистоор хүдэлөө. 1938 онһоо эхилжэ, саашадаа Буряадай номой хэблэлдэ ажаллаа: уран зохеолой ба һуралсалай номуудай редактораар, ахамад редактораар. Эдэ жэлнүүдэй туршада тэрэ 500-гаад һуралсалай номуудые, буряад уран зохеолшодой олон тоото бүтээлнүүдые хинан шалгаа. Б.Санжин эрдэмэй, эрдэмэй-ниитын номуудай, мүн баһа хуушан монгол бэшэг дээрэ гараһан олон хүдэлмэринүүдэй редактор юм.

Тэрэ дээдэ үеын буряад уран зохёолшодой нэгэн. 1931 ондо"Даралалта" гэжэ зүжэгүүдэйнь түрүүшын сулуулбари гараа. «Шэнэ заншал» гэжэ нэрэтэй рассказуудайнь суглуулбари тэрэнэй уран зохеолой талаар зохеохы замайнь эхин болоно(1959). «Һанаамгай хүбүүн» (1962), «Жэлэй дүрбэн саг» (1965), «Доржуудай юундэ уйлааб!» (1973), «Дүүрээгүй онтохон» (1976), «Шэдитэ сэсэг» (1988) гэхэ мэтэ зохёолнуудай номуудай автор. Шажанай ажал ябуулагша Б.Д.Дандаронтой хамта бэшэһэн «Заяанай зам» гэжэ түүхэтэ романиинь үргэн олондо мэдээжэ болоһон, Улаан-Үдэдэ, Москвада оло дахин хэблэгдэһэн юм.

Б.Санжин — мэдээжэ оршуулагшадай нэгэн. А. Чехов, И. Тургенев, А. Аксаков, В. Короленко, К. Ушинский, М. Горький, А. Фадеев, Б. Горбатый, В. Василевский болон бусадай зохёолнуудые, мүн баһа дэлхэйн арадуудай онтохонуудые, хитад уран зохёолшодой рассказуудые тэрэ буряад хэлэндэ оршуулһан юм.

1947 онһоо СССР-эй Уран зохёолшодой холбооной гэшүүн, Буряадай соёлой габьяата ажал ябуулагша.

Энхэрэл. Рассказууд

Автор: Санжин Балдан